AZKENAK
Infografiak
Mamut baten arrastoak aurkitu dituzte Izturitzeko kobazuloan
Duela 30.000 urte inguruko mamuten, beste hainbat animaliaren eta tresnen arrastoak aurkitu dituzte Donamartiriko Izturitze haitzuloan. Garai hartan arraroa zen Euskal Herrian mamutak ehizatzea. Europako lehen Homo sapiens-en arrastoak ez ezik, Neandertalgo gizakiren arrastoak ere badaude, adituen ustez.Â
Albisteak
Nerabe askok ikusten dute pornografia
Save the Children erakundeak eman du datua: pornografia kontsumoa handia da nerabeen artean, eta oso goiz hasten dira ikusten.
Bideoak
Legez kanpo itzularazten dituzte migratzaileak Europaren atarian
Europara heltzeko bidean, 3.000 migratzaile daude harrapatuta Bosnia eta Kroazia arteko eremuan. Hortik, bidaia arriskutsu bat egiten dute Italiara heltzeko. Baina Kroaziako Poliziak, atzeman, eta legez kanpo itzularazten ditu; askotan, indarkeria erabiliz. BERRIAk haien lekukotasunak bildu ditu, tokian bertan.
NABARMENDUAK
Gazteekin aldatuz doan euskara
Duela 30 urte, Euskal Herriko gazte gehienak erdal elebakarrak ziren, baina, egun, gutxiengoa dira. Euskararen ezagutza unibertsalizatzen ari da apurka, baina horrek ondorio batzuk ekarri ditu: gaitasunak askotarikoak dira; erabilera ez da nahi beste handitzen ari; eta aldaketak izan dira hizkuntzari zaion atxikimenduan.
Sandra Piñeiro, anorexiaren kontra arraunean
Sufrimenduaren oinazean kateatu, eta elikadura nahasmendua izan du Sandra Piñeiro Orioko arraunlariak. Inguruko jendearen babesari esker ilunpetik ateratzea lortuta, liburu batean bildu nahi ditu prozesuan bizi izandako egoerak, tabutzat jotzen den gaixotasun hori normalizatzeko xedez.
Elkarrizketak
Lourdes Iriondo, izar bat itzalean
2020ko abenduan hamabost urte bete dira Lourdes Iriondo kantaria hil zela (Donostia, 1937 - Urnieta, Gipuzkoa, 2005). Bakarlari izarra, Ez Dok Amairuren akuilua eta euskal kantagintzaren erreferentea izan zen 1965etik 1978ra bitartean. Behinola izan zuen itzala itzalpean geratu da, baina.
ERABILIENAK
«Inork nahi ez zituen hondakinak joaten ziren Zaldibarko zabortegira»
Kamioi gidari batek BERRIAri kontatu dio, esklusiban, nola funtzionatzen zuen Verter enpresaren Zaldibarko zabortegiak. Denetik ikusi du han: «amiantoa, material korrosiboak, suharberak», dena batera pilatuta eta bereizteko inolako prozesurik eta kontrolik gabe botata.
Behiek sortzen duten metanoa nola gutxitu ikertzen ari dira
Esne behiek sortzen eta isurtzen duten metanoa gutxitzeko ikerketa batean, ondorioztatu dute behien metano isuriak %20 gutxitu daitezkeela bai hautaketa genetikoaren bidez, bai elikaduran liho irina erabilita.
Behiek digestio prozesuan sortzen dute metanoa, eta gorputzetik kanporatzen dute gero. Horrek ondorio kaltegarriak sortzen ditu ingurumenean, berotegi efektua areagotuz.
Poliziaren foam jaurtigaiek zauri larriak eragiten dituzte
Ertzaintzak eta Foruzaingoak baztertu egin dituzte gomazko pilotak, eta urteak dira foam jaurtigaiak erabiltzen hasi zirela, baina horrek ez du amatatu poliziek erabiltzen duten materialari buruzko kezka; materiala ez ezik, material hori erabiltzeko irizpideak eta jardunbideak ere auzitan daude. Azken hilabeteetan bi herritarri hautsi diete matelezurra.Â
Biolentzia
Jule Goikoetxea EHUko irakasleak argudiatu du biolentzia bortxa fisiko zuzenera murrizteak ezeztatu egiten duela «humanitatea giza talde semiotiko gisa». Horrela, indarkeriaren adibide ugari lotu ditu, hainbat esparrutakoak, indarkeriaren esanahia osorik hartzeko aintzat, eta kontuan izateko horren ondorioz eragiten diren egoerak.
Iritziak
Mamut baten arrastoak aurkitu dituzte Izturitzeko kobazuloan
Duela 30.000 urte inguruko mamuten, beste hainbat animaliaren eta tresnen arrastoak aurkitu dituzte Donamartiriko Izturitze haitzuloan. Garai hartan arraroa zen Euskal Herrian mamutak ehizatzea. Europako lehen Homo sapiens-en arrastoak ez ezik, Neandertalgo gizakiren arrastoak ere badaude, adituen ustez.Â
Basoa, natura eta hizkuntza gurutzatzen diren lekua
Unai Pascualen eta Dylan Inglisen ikerketa lan baten arabera, euskarak «pisua» du jende talde batek basoarekin duen harremanean. Euskal Herriko ekialdean egin dute azterketa, eta 'People and Nature' aldizkarian argitaratu. Euskara eta natura zaintzeko lanean ikerketa baliagarria izan daitekeela uste dute.
INFOGRAFIAK
IKUSI GUZTIAK
Nerabe askok ikusten dute pornografia
Save the Children erakundeak eman du datua: pornografia kontsumoa handia da nerabeen artean, eta oso goiz hasten dira ikusten.
Euskal Herriko biztanleria nabarmen handitu da
Gaindegiaren 2020ko ikerketa baten arabera, azken urtean hamarkadako biztanleria hazkunderik handiena izan du Euskal Herriak: 2019ko urtarrilaren 1ean, 3.170.891 biztanle zituen; hau da, urtebete lehenago baino 18.673 gehiago.
BIDEOAK
IKUSI GUZTIAK
Legez kanpo itzularazten dituzte migratzaileak Europaren atarian
Europara heltzeko bidean, 3.000 migratzaile daude harrapatuta Bosnia eta Kroazia arteko eremuan. Hortik, bidaia arriskutsu bat egiten dute Italiara heltzeko. Baina Kroaziako Poliziak, atzeman, eta legez kanpo itzularazten ditu; askotan, indarkeria erabiliz. BERRIAk haien lekukotasunak bildu ditu, tokian bertan.
Euskarari eguneroko prentsa eman ziotenekoa
Eskatzeari utzi, eta egiten hasi; ideia bat zena, errealitate bihurtu. 2020ko abenduan bete dira 30 urte euskaldunek Euskaldunon Egunkaria-ren lehen zenbakia esku artean hartu zutenetik, eta, geroztik, ez dute askatu.Â
